روشهای راه اندازی الکتروموتور:
به طور کلی روشهای راه اندازی الکتروموتور در چند مورد رایج است ، همانطور که می دانیم انواع موتورهای سه فاز و تک فاز نرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کنند و باعث به گردش درآمدن چرخ صنعت در کارخانه ها و بسیاری مصارف صنعتی و خانگی می شود – روشهای مختلفی برای راه اندازی آنها وجود دارد که در ذیل درباره مزایا و معایب هریک صحبت می کنیم :
1- راه اندازی مستقیم (Direct on line)
2- ستاره – مثلث
3- سافت استارتر
4- اینورتر (درایو)
توضیح درباره روشهای راه اندازی الکتروموتور :
1- راه اندازی مستقیم (Direct on line)
یکی از روشهای راه اندازی الکتروموتور ، راه اندازی مستقیم است که در این روش برق به صورت مستقیم به الکتروموتور اعم از الکتروموتور تک فاز و یا سه فاز متصل میشود . در روش مستقیم ( یا تک ضرب ) برق سه فاز یا تک فاز با استفاده از یک کنتاکتور مناسب به صورت مستقیم به الکتروموتور وصل خواهد شد.
( کنتاکتور در حقیقت مانند کلید قطع و وصل عمل خواهد کرد )
مزایای روش راه اندازی مستقیم الکتروموتور :
از سادهترین روشهای راه اندازی الکتروموتور
هزینههای پایین تر
عیبیابی سریعتر
راه اندازی الکتروموتور به روش مستقیم قطعاً گشتاور راه اندازی بالایی دارد
نکته :گشتاور چیست؟
گشتاور به معنای حاصل ضرب نیرو در جابجایی تعریف میشود. به عبارتی مقدار نیرویی است که در خروجی شفت موتور بهعنوان نیروی گرداننده عمل میکند.
گشتاور راه اندازی بالا برای تجهیزاتی که در زمان استارت زیر بار اولیه قرار دارند بسیار مناسب است.
معایب روش راه اندازی مستقیم :
با اینکه گشتاور راه اندازی بالا خوب است اما باید توجه داشت که برای ایجاد گشتاور راهاندازی بالا نیاز است که جریان بالایی در ورودی داشته باشیم. این مهم باعث میشود که در روش راه اندازی مستقیم، جریان راه اندازی بسیار بالا باشد و درنتیجه ممکن است جریان راه اندازی تأمین نشود. این جریان راهاندازی میتواند از 1.5 تا 15 برابر جریان نامی باشد. البته جریان راه اندازی در اکثریت الکتروموتورها بین 5 تا 7 برابر جریان نامی میباشد این مقدار با توجه به تجربه بیانشده که بسته به مشخصات الکتروموتور و بار الکتروموتور محاسبه و برآورد می شود.
با توجه به مواردی که بالا گفته شد مصرف برق افزایشیافته و بنابراین هزینه برق افزایش خواهد یافت.
ضربه زدن الکتروموتور به خاطر گشتاور بالا باعث آسیب به تجهیزات دیگر می گردد.
بنابراین با توجه به موارد ذکر شده اگرچه روش راه اندازی مستقیم دارای مزایایی می باشد اما بدیهی است که معایب بزرگی نیز دارد اما در حال حاضر یکی از پرطرفدارترین روشهای راه اندازی الکتروموتورهای با توان پایین به شمار میرود.
2-راه اندازی با اتصال ستاره – مثلث
راه اندازی ستاره مثلث برای ایجاد جریان و گشتاور پایین در الکتروموتور است. جریان راه اندازی در الکتروموتور سه فاز به 5 تا 7 برابر بار جریان نامی الکتروموتور می رسد. در راه اندازی با اتصال ستاره – مثلث ابتدا الکتروموتور با اتصال ستاره و در ادامه با اتصال مثلث راه اندازی می گردد بنابراین گشتاور و جریان راه اندازی در حالت ستاره یک سوم مثلث بوده و این نوع راه اندازی میتواند بسیاری از مشکلات راه اندازی الکتروموتور به روش مستقیم را کاهش دهد.
در الکتروموتورهایی که نیاز به گشتاور راه اندازی بالا می باشد استفاده از اتصال ستاره مثلث پیشنهاد نمی شود .
مزایای روش راه اندازی ستاره مثلث :
کاهش جریان راه اندازی
استهلاک کمتر تجهیزات به دلیل جریان راه اندازی کمتر
افزایش طول عمر تجهیزات ( مانند کنتاکتور – فیوز و … )
معایب روش اندازی ستاره مثلث :
گشتاور راه اندازی پایین ( یک سوم گشتاور نامی )
هزینه بالا به دلیل استفاده از کابل و کنتاکتور اضافی
3-راه اندازی الکتروموتور با استفاده از سافت استارتر
4-راه اندازی الکتروموتور با استفاده از اینورتر یا درایو